Gecultiveerd in de meest afgelegen gebieden van het land, is de Madagascar-vanille vandaag de dag een belangrijke speler op de wereldmarkt, geëxporteerd naar vele landen vanwege zijn uitzonderlijke kwaliteiten. Echter, achter de bekendheid van dit product schuilt een complexe realiteit: vaak vergeten producenten die dagelijks vechten om hun activiteit te behouden, geconfronteerd met tal van uitdagingen.
De jacht op een onzekere ontwikkeling
Madagaskar is de wereldleider in de vanilleproductie en vertegenwoordigt meer dan 80% van de wereldlevering van vanillestokken. In 2019 werd de productie geschat op 1.454 ton, die in 2020 1.724 ton bereikte en nu meer dan 4.300 ton per jaar wordt geëxporteerd. De van teelt van vanille in Madagaskar vereist nauwkeurige vakkennis en constante zorg: van de aanplant tot de oogst wordt elke stap met de hand uitgevoerd, wat deze teelt bijzonder arbeidsintensief maakt. De verwerking van de peul, die van zijn groene en bittere toestand naar een zwarte en geurige vanille verandert, vereist maanden van zorg en inspanning. Voor de telers vertegenwoordigt elke peul zowel een professionele uitdaging als een persoonlijke inzet, een levenswerk.
Les cultivateurs, artisans du quotidien
De inspanningen voor de productie van vanille zijn het resultaat van het harde werk van vele Malagasy telers. Deze mannen en vrouwen, vaak afkomstig uit plattelandsgemeenschappen, maken de vanilleteelt hun belangrijkste bron van bestaan. De verkoop van vanille stelt hen in staat hun dagelijkse behoeften te financieren, zoals toegang tot gezondheidszorg, onderwijs en fatsoenlijke huisvesting. Voor velen vertegenwoordigt vanille veel meer dan een gewone teelt, het is een poort naar een betere toekomst voor hun gezinnen; een familieverhaal.
Verschillende uitdagingen
Ondanks zijn dominante positie op de wereldmarkt, staat Madagaskar voor verschillende uitdagingen die de toekomst van zijn vanilleteelt in gevaar brengen. Wat betreft de concurrentie blijven de Malagasy telers de grootste, terwijl landen zoals de Comoren, India, Indonesië of Oeganda samen minder dan 500 ton per jaar produceren. Deze internationale concurrentie is echter niet het belangrijkste probleem voor de Malagasy telers. Wat hen het meeste beïnvloedt, is de instabiliteit van de prijzen en de impact van klimaatverandering, die rechtstreeks hun financiële situatie bedreigen.
De prijsinstabiliteit van vanille en de impacten van klimaatverandering zijn factoren die zwaar wegen op de financiële situatie van de producenten. Deze twee elementen zijn verantwoordelijk voor de verslechtering van hun leefomstandigheden, waardoor de vanillemarkt nog onzekerder wordt voor de Malagasy telers.
Op weg naar een eerlijker handel
Om de vanilleproducenten te ondersteunen, beginnen verschillende initiatieven op te komen. Eerlijke handel stelt sommige telers bijvoorbeeld in staat om stabielere en eerlijkere prijzen voor hun producten te krijgen, door tussenpersonen te vermijden die vaak een groot deel van de inkomsten innemen. Bovendien zetten sommige Malagasy organisaties en bedrijven zich in om opleidingen aan te bieden over duurzame landbouwpraktijken en prijsbeheer, om de producenten te helpen beter om te gaan met een onvoorspelbare markt.
De verantwoordelijkheid van iedereen
Consumenten hebben ook een rol te spelen: door producten uit eerlijke handel te kiezen of merken te ondersteunen die de arbeiders respecteren, dragen zij bij aan een rechtvaardiger toekomst voor de Malagasy telers. Elke vanillestok vertegenwoordigt niet alleen een kwaliteitsproduct, maar ook het werk en het verhaal van een Malagasy teler. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat dit verhaal voortleeft.
- door Fitia Mirindra RAHARIMAMPIONONA